Stypa to dla wielu najbardziej rozpoznawalny zwyczaj pogrzebowy. Zgodnie z tradycją jest to poczęstunek organizowany po ceremonii ostatniego pożegnania. Co ciekawe zwyczaj ten funkcjonuje w różnych kulturach na świecie. Dzisiaj postaramy się zrozumieć, skąd wzięła się stypa oraz odpowiemy na pytanie, czy jest koniecznym elementem każdego pogrzebu.
Początki stypy
Samo słowo „stypa” pochodzi od łacińskiego terminu „stipis”, czyli jałmużna. Inny termin stosowany zamiennie ze stypą to „konsolacja” – pocieszenie. Tradycja stypy pojawia się jeszcze za czasów pogańskich, gdy pamięć o zmarłych honorowano jedzeniem, a miało to miejsce dwa razy w roku przy obchodzie Dziadów. Co ciekawe, stypy jakie znamy dzisiaj, wywodzą się jeszcze z czasów baroku. To właśnie w tym okresie sposób przygotowania ceremonii funeralnych stał się bardziej pokazowy, a biesiady na zakończenie pogrzebu przypadały w udziale nie tylko bogatym, ale również mniej zamożnym członkom społeczeństwa. Tradycja łączenia jedzenia z upamiętnianiem zmarłych jest obecna od wieków. Na przykład podczas meksykańskiego święta „Dia de los muertos” rodziny przynoszą jedzenie na groby swoich bliskich, aby wspólnie świętować ich pamięć.
Czy stypa jest konieczna?
Decyzja o zorganizowaniu stypy zależy od indywidualnych preferencji rodziny zmarłego. Choć wielu ludzi spodziewa się takiego poczęstunku, nie zawsze jest on możliwy – może zabraknąć środków finansowych lub sił organizacyjnych. Śmierć bliskiej osoby wiąże się z ogromnym bólem i często bardziej potrzebna jest cisza niż rozmowy i spotkania. Pamiętajmy, że jeśli nie otrzymamy zaproszenia na stypę, należy to uszanować i nie próbować na siłę się na nią dostać. Informacja o stypie zwykle przekazywana jest przed lub po zakończeniu uroczystości pogrzebowych przez organizatora lub prowadzącego ceremonię.
Jak zorganizować konsolację ?
Konsolacja może odbywać się w domu lub w wynajętym lokalu. Koszty takiego wydarzenia są uzależnione od miejsca i liczby uczestników. Na niektórych cmentarzach dostępne są sale, gdzie można zorganizować stypę zaraz po pogrzebie. Zwyczajowo serwuje się obiad, czasami z dodatkiem kawy i deseru. Choć udział w stypie nie jest obowiązkowy, to jeśli zostaniemy zaproszeni, warto w niej uczestniczyć, aby wesprzeć rodzinę zmarłego w trudnych chwilach. Warto również pamiętać o tym, że stypa nie musi mieć ponurego charakteru! Równie dobrze może być czasem i przestrzenią na dzielenie się historiami, a nawet anegdotami o zmarłym, co pomaga rozładować emocje. Za organizację stypy zazwyczaj odpowiada najbliższa rodzina zmarłego. Jeśli nikt z bliskich nie podejmie się tego zadania, obowiązek ten przejmuje osoba odpowiedzialna za całość ceremonii pogrzebowej. Tradycyjnie konsolacja ma na celu stworzenie przestrzeni do wspominania zmarłego oraz umożliwienie gościom odpoczynku po emocjonalnie trudnym wydarzeniu. Jest to także dobry moment, aby okazać wdzięczność osobom, które przyjechały na pogrzeb z daleka. Nie zapominajmy również o najbardziej podstawowym założeniu konsolacji: ma ona posilić uczestników pogrzebu, którzy pofatygowali się z odległych części kraju.